tr_tnav tl_tnav
کد خبر: ۱۹۷۹
تاریخ انتشار: ۲۸ بهمن ۱۳۹۵ - ۱۷:۵۳
بعید است انسان منصفی پیدا شود که منکر نقش خوزستان در توسعه ایران در یک صد سال گذشته باشد. از حفر اولین چاه نفت در مسجدسلیمان در یک قرن و اندی پیش تاکنون، خوزستان بمثابه گاو شیردهی برای ایران بوده است. نفت خوزستان هم […]
هماپرس؛ دکتر برات قبادیان: خوزستان قربانی بی توجهی مسؤلان

بعید است انسان منصفی پیدا شود که منکر نقش خوزستان در توسعه ایران در یک صد سال گذشته باشد. از حفر اولین چاه نفت در مسجدسلیمان در یک قرن و اندی پیش تاکنون، خوزستان بمثابه گاو شیردهی برای ایران بوده است. نفت خوزستان هم اکنون نیز بیش از ٨٠ درصد نفت تولیدی روزانه کشور را تشکیل می دهد. بدلیل تک محصولی بودن درآمد کشور و وابستگی غیر قابل انکار آن به نفت، یگانه مادر تغذیه کننده، رشد دهنده و نگهدارنده این کشور پهناور، بزرگ تاریخی و تاریخ ساز از نظر اقتصادی خوزستان بوده است. وابستگی تام و تمام کشور به نفت و خوزستان به عنوان انبار نفتی ایران موجب شد تا این استان زرخیز و منشاء حیات اقتصادی ایران در همیشه تاریخ، مورد طمع دشمنان بوده و حمله ددمنشانه دشمن بعثی و دفاع جانانه ملت شریف ایران و مردم قهرمان خوزستان در ٨ سال دفاع مقدس را نیز باید در همین راستا تفسیر و تعبیر کرد. خوزستان که از نظر رشد و توسعه در آغاز جنگ جزو دو سه استان اول صنعتی کشور بود، در طول ٨ سال جنگ تحمیلی خسارات جبران ناپذیری دید و پس از پایان جنگ نیز هیچگاه این خسارات ویژه دیده نشد و جبران نگردید. حق این بود که پس از پایان جنگ، این خرابی ها جبران می شد، لیکن بی توجهی مسؤلان و بویژه مسؤلان خوزستان از زمان خاتمه جنگ تاکنون نه تنها این خسارت ها و عقب ماندگی ها را جبران نکرد بلکه وضع از آنچه بود، بدتر هم شد. ناامنی و توسعه نیافتگی همه جانبه از یک طرف و بی توجهی مسؤلان از طرف دیگر سرمایه گذاران خوزستانی را از خوزستان فراری داد و آن ها ترجیح دادند در سایر نقاط ایران و حتی خارج از ایران سرمایه گذاری کنند و بدنبال چنین وضعیتی مهاجرت خوزستانی ها به اصفهان، تهران، کرج و دیگر شهرهای ایران، از خوزستان استانی مهاجر فرست ساخت. سدسازی و ساخت پتروشیمی، توسعه کشت و صنعت نیشکر و غیره نقشی بهتر از تولید نفت برای خوزستان ایفا نکرد. یعنی ساخت سد در بهترین نقاط خوزستان بمنظور تولید برق همانا و به زیر آب رفتن زمین ها و کوچ اجباری ساکنان مناطق زیر آب رفته و حاشیه نشینی و بیکاری و دربه دری آنان همانا بدون اینکه خسارات وارد بر آنان جبران شود. کشت و صنعت های نیشکر نیز همانند سدسازی برای مردم خوزستان نقش مخرب مشابهی داشت. درآمد و اشتغال چنین فعالیت هایی بیش از انکه نصیب خوزستانی ها شود، به مردم سایر استان ها تعلق گرفت و حتی خوزستانی ها از مدیریت بر این سازمان ها و اشتغال در این فعالیت ها سهم قابل توجهی نبردند وچنین شد که امروز بحران ناشی از بیکاری در خوزستان بیداد می کند. انتقال آب خوزستان از سرشاخه های کارون به سایر استان ها که با روش های علمی آبخیزداری و حفاظت از آب و خاک می توانست جبران شود نیز، مورد بی توجهی و غفلت مسؤلان قرار گرفت و جبران نشد. باقی مانده آب کارون و سایر رودخانه های ورودی به جلگه خوزستان نیز با سوء مدیریت به فاضلاب تبدیل شد. سد سازی بی حساب و کتاب و تولید برق برای کشور فاجعه های زیست محیطی دیگری به خوزستان تحمیل کرد که فاجعه خانمان برانداز سد گتوند از آن جمله است. ثروت خوزستان از تولید برق نیز از خوزستان به شکل های گوناگون خارج شد. حتی درآمد ناشی از مالیات در بانک های خوزستان نگهداری نشد. با بی تدبیری تمام و کمال و دور از منطق و عقلانیت، هزاران هکتار از زمین های هورالعظیم به بهانه استخراج نفت خشکانده شد.
تالاب ها همانند تالاب شادگان نیز یکی بعد از دیگری خشک شدند. منشاء… خارجی ریزگردها نیز به منشاء داخلی افزوده شد تا چرخه فاجعه پدیده ریزگردها برای نابودی تدریجی خوزستان و تبدیل آن به "سرزمین سوخته” و مردم خوزستان به "نسل سوخته” تکمیل شود. کارخانه های ریز و درشت چه بدلیل پدیده ریزگردها و چه بدلایل دیگری تعطیل و یا نیمه تعطیل شدند که این امر بر مصیبت بیکاری جوانان تحصیلکرده نیز افزود. با ظهور و بروز مصایب و مشکلات زیست محیطی همانند پدیده ویرانگر ریزگردها هر روز عده بیشتری از خوزستانی ها که توان مالی داشته و دارند برای در امان ماندن از پیامدهای مخرب و خانمانسوز ریزگردها از خوزستان مهاجرت کرده و مهاجرت می کنند. پیش بینی بنده این بوده و هست که اگر فکر عاجلی نشود و حل معضلات و مشکلات خوزستان به صورت ویژه دیده نشود، در ٢٠ سال آینده خوزستان به "منطقه ای سوخته” تبدیل خواهد شد. خوزستان، این قلب تپنده ایران، امروزه وضعیت خاصی پیدا کرده است و نیازمند توجه ویژه ای است. تا دیر نشده است، مسؤلان باید خوزستان را خیلی سریع دریابند. مردم خوزستان مردم نجیبی هستند. انتظارات آن ها از مسؤلان، انتظارات حداقلی و به حقی است. مردم خوزستان حق دارند آبرومندانه زندگی کنند. جوانان خوزستان حق دارند همانند جوانان اصفهان، آذربایجان، فارس و سایر نقاط ایران شغل داشته باشند. خواسته مردم خوزستان، خواسته اضافی و فوق طاقت و توان مسؤلان کشور و استان نیست. دولت روحانی گرچه وارث چنین وضعیت اسفناک و نابه هنجار تاریخی است، لیکن شایسته نیست نسبت به این خواسته های به حق بی توجهی کند. اینجانب و دوتن دیگر از اساتید خوزستانی بیش از یک سال پیش به ریاست جمهور نامه نوشتیم و ضمن پیش بینی چنین وضعیتی، هم هشدار دادیم و هم راه حل ارایه کردیم اما متاسفانه توجهی نشد. اگر این بی توجهی ادامه یابد، ممکن است تامین هزینه های امروز برای کنترل این فاجعه در سال های آینده غیر قابل امکان و حتی جبران ناپذیر گردد.
بنظرم مسؤلان محترم استان خوزستان باید این دغدغه های به حق را در اولین زمان ممکن با استدلال و به صورت منطقی به گوش مسؤلان عالی رتبه کشوری برسانند. اما مردم عزیز و شریف و نجیب خوزستان که انصافا” تاکنون سختی های زندگی و فجایع زیست محیطی را تحمل کردند و دم بر نیاوردند و امروز این مشکلات امان آن ها را بریده است و زندگی را برایشان غیرقابل تحمل کرده است، می توانند با رعایت قانون و بدون اینکه بهانه ای بدست بدخواهان بدهند، از طریق نمایندگان خود در مجلس شورای اسلامی پیگیر خواسته ها و مطالبات به حق خود باشند. امیدوارم در روزهای آینده شاهد توجه جدی دولت به خوزستان و خواسته های به حق مردم نجیب و شریف آن باشیم، انشا…..
برات قبادیان
استاد دانشگاه تربیت مدرس
تهران -٢٧ بهمن ماه ١٣٩۵
نام:
ایمیل:
* نظر: